تفاوت گوش دادن و شنیدن چیست؟
نویسنده: جوونه
تاریخ: 29 مهر 1403
آیا برای شما هم این سوال پیش اومده که از کجا بفهمید الان شخص مقابل واقعا مشغول گوش دادن به صحبتهای شماست یا ذهنش جای دیگه مشغوله و صرفا داره همراهیتون میکنه؟ آیا تفاوت گوش دادن و شنیدن رو میدونید؟ بنظر شما چطور میتونیم خوب گوش بدیم؟ چطور گوش دادن فعال رو میتونیم در خودمون تقویت کنیم؟
اگه مایلید جواب هر یک از این موارد رو بدونید با این مقاله از جوونه همراه باشید.
تفاوت گوش دادن و شنیدن
بهتر است برای اینکه تفاوت گوش دادن و شنیدن را متوجه بشوید با تعریف هر یک از این مفاهیم آشنا باشید. در شنیدن شما صرفا کلام و صحبتهایی را میشنوید در حالی که ممکن است ذهنتان و توجهتان در جای دیگر باشد. اگر کمی به محیط اطراف خود دقت کنید صداهای مختلفی را میشنوید اما ممکن است تمرکزتان بر روی یک صدا باشد و تلاش کنید که مفاهیم موجود در صدا را تصور کنید تا بهتر آن را درک کنید.
شنیدن به طور خودکار و غیرارادی انجام می‌شود، نیازی به تلاش ذهنی ندارد و حتی در خواب هم ممکن است رخ دهد. شنیدن هدفمند نیست و صرفاً نتیجه عملکرد طبیعی سیستم شنوایی انسان است. اما گوش دادن یک فرایند فعال و آگاهانه است که در آن فرد با قصد و تمرکز خاص، اطلاعات صوتی را دریافت، پردازش و تفسیر میکند. پس گوش دادن نیازمند توجه و تمرکز ذهنی است، همراه با تحلیل و پردازش معنا و مفهوم صداها صورت می‌گیرد، هدفمند است و معمولاً برای درک پیام یا حل مسئله به کار می‌رود.
مثالهایی از تفاوت گوش دادن و شنیدن
برای اینکه بهتر تفاوت گوش دادن و شنیدن را متوجه شوید در حیطه های متفاوت مثالهایی در ادامه ذکر شده
مکالمه در جمع دوستان
شنیدن: شما در یک مهمانی هستید و دوستانتان در حال صحبت کردن هستند. اگرچه صدای آنها را میشنوید، اما ذهنتان جای دیگری است و نمی‌دانید دقیقاً در مورد چه چیزی صحبت می‌کنند.
گوش دادن: شما در همان مهمانی، با دقت به صحبتهای دوستانتان گوش می‌دهید، به نکات کلیدی توجه می‌کنید و در بحث شرکت می‌کنید. به سوالات پاسخ می‌دهید و نشان می‌دهید که به مکالمه علاقه‌مند هستید.
کلاس درس
شنیدن: در کلاس درس نشسته‌اید و صدای معلم را میشنوید، اما چون ذهن شما مشغول است یا علاقه‌ای ندارید، مطالب درس را به‌طور کامل درک نمی‌کنید.
گوش دادن: در همان کلاس درس، شما به‌طور فعال گوش می‌دهید، یادداشت‌برداری می‌کنید و سوالاتی در مورد مفاهیم مطرح‌شده می‌پرسید تا مطالب بهتر در ذهنتان بماند.
گفتگو با شریک زندگی
شنیدن: شریک زندگی شما از روز خود صحبت میکند و شما صداهای او را میشنوید، اما واقعاً به جزئیات توجه نمی‌کنید، زیرا همزمان مشغول کار با تلفن همراه هستید.
گوش دادن: شما تلفن را کنار گذاشته و به‌طور کامل به صحبتهای شریک زندگی‌تان توجه می‌کنید. به احساسات او دقت می‌کنید و با پرسیدن سوالات نشان می‌دهید که درک عمیقی از گفته‌های او دارید.
رانندگی با رادیو
شنیدن: در حین رانندگی، رادیو روشن است و موسیقی یا اخبار پخش می‌شود. شما صداها را میشنوید اما واقعاً به محتوای آنها توجهی ندارید.
گوش دادن: شما به‌طور فعال به اخبار یا موسیقی گوش می‌دهید، به جزئیات آن توجه می‌کنید و ممکن است حتی نظر یا واکنشی در مورد محتوای آن داشته باشید.
مکالمه با کودک
شنیدن: کودکی به شما در حال صحبت است و شما صداهای او را میشنوید، اما بدون توجه کامل فقط به او پاسخ می‌دهید.
گوش دادن: شما به حرف‌های کودک با دقت گوش می‌دهید، به احساسات و نگرانی‌های او توجه می‌کنید و به‌طور همدلانه با او صحبت می‌کنید.
برای ملموس‌تر شدن تفاوت “شنیدن” و “گوش دادن” در مثال‌ها، به نحوه عملکرد هر دو حالت در تعاملات روزمره بیشتر دقت می‌کنیم. این مثال‌ها به شما کمک می‌کنند تا متوجه شوید که چرا گوش دادن فعال یک مهارت مهم است، در حالی که شنیدن صرفاً دریافت صداست.
بحث با همسر
شنیدن: همسرتان با شما در مورد یک مشکل جدی در زندگی صحبت میکند، و شما فقط سر تکان می‌دهید یا جملات کوتاه مثل «درست می‌گویی» یا «آره» می‌گویید. ممکن است حتی صدای تلویزیون هم در پس‌زمینه باشد و ذهن شما بیشتر به آن مشغول باشد. هرچند صدای او را میشنوید، اما به محتوای صحبت‌ها توجه نمی‌کنید و بعداً نمی‌توانید جزئیات بحث را به خاطر بیاورید.
گوش دادن: در همین شرایط، شما تلویزیون را خاموش می‌کنید، به چشمان همسرتان نگاه می‌کنید و به زبان بدن او توجه می‌کنید. به جزئیات صحبت‌هایش فکر می‌کنید و برای درک بهتر، سوالات مشخص و مرتبط می‌پرسید. او احساس میکند که شما به مشکلاتش اهمیت می‌دهید و به طور فعال به او گوش می‌کنید.
مکالمه با یک دوست
شنیدن: دوستی در حال تعریف کردن تجربه ناراحت‌کننده‌ای است که برای او اتفاق افتاده است. شما مشغول چک کردن موبایل هستید و هر از گاهی می‌گویید «اوه» یا «واقعاً؟» اما احساس نمی‌کنید که درگیر مکالمه‌اید. پس از پایان مکالمه، او احساس میکند که صحبت‌هایش شنیده نشده و شما توجهی نداشتید.
گوش دادن: در همان مکالمه، شما موبایل را کنار می‌گذارید، به چهره دوستتان نگاه می‌کنید و به لحن صدایش توجه می‌کنید. زمانی که او از احساس ناراحتی صحبت میکند، شما با او همدلی می‌کنید و ممکن است بگویید: «می‌توانم بفهمم که این چقدر برایت سخت بوده». دوست شما بعد از مکالمه احساس میکند که شنیده شده و شما درک عمیقی از شرایطش دارید.
پرسیدن نظر از شریک زندگی
شنیدن: شریک زندگی شما از شما می‌پرسد که نظر شما درباره تعطیلات تابستان چیست. شما میشنوید که او چیزی درباره تعطیلات گفت، اما ذهن شما جای دیگری است و فقط به‌طور کلی می‌گویید «هر طور تو می‌خواهی». چند روز بعد، وقتی درباره برنامه‌ها صحبت میکند، شما جزئیات بحث قبلی را به یاد نمی‌آورید.
گوش دادن: در همان موقعیت، وقتی شریک زندگی‌تان از تعطیلات صحبت میکند، شما به‌طور فعالانه گوش می‌دهید، درک می‌کنید که او چه نوع تعطیلاتی در نظر دارد و با او در مورد گزینه‌های مختلف صحبت می‌کنید. با این کار، او احساس میکند که نظرش برای شما مهم است و شما در تصمیم‌گیری مشارکت دارید.
بحث با فرزند
شنیدن: فرزند شما از مشکلات مدرسه‌اش صحبت میکند و شما فقط «آه» و «باشه» می‌گویید. به صدای او گوش می‌دهید اما به محتوای واقعی آن توجه نمی‌کنید. بعداً متوجه می‌شوید که او نیاز به کمک یا راهنمایی داشته، اما شما هیچ کدام از جزئیات را به خاطر نمی‌آورید.
گوش دادن: وقتی فرزندتان در مورد مشکلات مدرسه صحبت میکند، شما تمام توجهتان را به او می‌دهید، به لحن صدایش، نگرانی‌ها و احساساتش دقت می‌کنید و با پرسیدن سوالاتی مانند «دقیقاً چه چیزی تو رو این‌قدر ناراحت کرده؟» او را تشویق می‌کنید که بیشتر توضیح دهد. این نوع گوش دادن باعث می‌شود او احساس کند که شنیده و حمایت می‌شود.
تفاوت گوش دادن و شنیدن در رواندرمانی
از دیدگاه روان‌درمان‌گران، تفاوت میان “شنیدن” و “گوش دادن” بسیار مهم و بنیادین است، زیرا در روند درمان و ارتباط درمانگر-مراجع، کیفیت گوش دادن می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در پیشرفت درمان داشته باشد. این تمایز به جنبه‌های ارتباطی، شناختی، هیجانی و تجربی مرتبط می‌شود.
شنیدن از دیدگاه روان‌درمان‌گر
ماهیت شنیدن: شنیدن یک فرایند حسی غیرفعال است که در آن فرد صرفاً اصوات را دریافت میکند، بدون اینکه معنای آنها را درک کند یا با آنها ارتباط برقرار کند.
در فرایند درمانی: شنیدن بدون توجه کافی از جانب درمانگر می‌تواند به احساس عدم درک یا بی‌توجهی در مراجع منجر شود. اگر درمانگر فقط شنونده‌ای غیرفعال باشد، مراجع ممکن است احساس کند که حضور وی سطحی و بی‌کیفیت است. این نوع شنیدن می‌تواند اعتماد و رابطه درمانی را تضعیف کند و باعث شود مراجع احساس تنهایی یا نادیده گرفته شدن کند.
گوش دادن از دیدگاه روان‌درمان‌گر
ماهیت گوش دادن: گوش دادن یک فرایند فعال، همدلانه و هدفمند است که در آن درمانگر به معنای عمیق کلمات، احساسات و رفتارهای مراجع توجه میکند.
گوش دادن فعال (Active Listening): روان‌درمان‌گران از گوش دادن فعال برای درک بهتر دنیای ذهنی و عاطفی مراجع استفاده می‌کنند. این نوع گوش دادن شامل توجه به زبان بدن، لحن صدا، وقفه‌ها و هیجانات نهفته در گفتار است.
گوش دادن همدلانه (Empathic Listening): در این نوع گوش دادن، درمانگر تلاش میکند تا با تجسم کردن موقعیت و احساسات مراجع، به طور عمیق‌تری با او همدلی کند. این رویکرد منجر به ایجاد رابطه‌ای قوی‌تر و اصیل‌تر بین درمانگر و مراجع می‌شود.
گوش دادن فعال و همدلانه باعث ایجاد اعتماد، احساس امنیت و درک عمیق‌تر از سوی مراجع می‌شود. این فرایند می‌تواند به کاهش اضطراب، باز شدن فضای عاطفی و افزایش آمادگی برای تغییر منجر شود.
انواع گوش دادن در دیدگاه‌های خاص رواندرمانی
رواندرمانی انسان‌گرایانه (Humanistic Therapy): در رویکردهایی مانند درمان مراجع‌محور کارل راجرز، گوش دادن همدلانه بخش اساسی درمان است. راجرز تأکید میکند که گوش دادن همراه با پذیرش بی‌قید و شرط (Unconditional Positive Regard) و درک همدلانه، می‌تواند به مراجع کمک کند تا احساس پذیرش و ارزشمندی کند.
درمان تحلیلی (Psychoanalytic Therapy): در این دیدگاه، گوش دادن فراتر از کلمات است. تحلیل‌گر به معانی پنهان، انگیزه‌های ناخودآگاه و پیام‌های ضمنی گوش می‌دهد. تحلیل لایه‌های زیرین گفتار به درمانگر کمک میکند تا به ریشه‌های مشکلات روانی پی ببرد.
درمان شناختی-رفتاری (CBT): در این رویکرد، درمانگر نه تنها به محتوای گفتاری مراجع گوش می‌دهد، بلکه به الگوهای فکری ناسازگار و باورهای زیربنایی توجه میکند. شنیدن نشانه‌های شناختی و بازخوردهای درونی مراجع برای شناسایی الگوهای مخرب ضروری است.
چطور بفهمیم کسی به صحبتهایمان گوش میکند؟
برای تشخیص اینکه آیا کسی به صحبتهای ما گوش میکند یا خیر، باید به مجموعه‌ای از نشانه‌ها و رفتارهای غیرکلامی و کلامی توجه کنیم. در واقع، گوش دادن فعال و توجه همدلانه به صحبت‌ها شامل عوامل مختلفی است که از طریق رفتار، زبان بدن، و نوع پاسخ‌گویی فرد نمایان می‌شود. در ادامه، به مهم‌ترین نشانه‌های “گوش دادن فعال” که می‌تواند نشان دهد فرد مقابل به شما توجه دارد، می‌پردازیم:
نشانه‌های غیرکلامی گوش دادن فعال
نشانه‌های غیرکلامی مهم‌ترین و قابل توجه‌ترین علائم گوش دادن هستند، زیرا آنها نشان می‌دهند که فرد چگونه به لحاظ هیجانی و شناختی با شما همراه است:
تماس چشمی مناسب: اگر فرد تماس چشمی مداوم اما غیرتهاجمی با شما داشته باشد، نشان‌دهنده تمرکز و توجه اوست. نگاه‌هایی که به‌طور طبیعی بین شما و گوینده جریان دارد، حاکی از علاقه به صحبت‌ها و تلاش برای درک بهتر است.
حالت چهره: چهره‌ای که با صحبتهای شما تغییر میکند (مثلاً با لبخند زدن، گره افتادن ابروها، یا تکان دادن سر) نشان می‌دهد که او با هیجانات و پیام‌های شما همدلی میکند.
تکان دادن سر: سر تکان دادن ملایم به عنوان علامت تأیید و فهمیدن صحبت‌ها یکی از نشانه‌های گوش دادن فعال است. این حرکت اغلب در واکنش به نکات مهم یا تأیید بخش‌هایی از گفتار اتفاق می‌افتد.
تغییرات در وضعیت بدن: اگر فرد به سمت شما متمایل شود یا حالت بدنی‌اش را هماهنگ با صحبتهای شما تغییر دهد، این نشان‌دهنده توجه و علاقه او به صحبت‌هاست. برعکس، اگر او به عقب تکیه دهد، دست به سینه باشد یا از شما روی برگرداند، ممکن است نشان‌دهنده عدم توجه یا بی‌علاقگی باشد.
پرهیز از حواس‌پرتی: زمانی که فرد به صحبتهای شما گوش می‌دهد، معمولاً از کارهایی مانند چک کردن تلفن، نگاه کردن به اطراف، یا ور رفتن با اشیاء خودداری میکند. این رفتارها نشانه‌ای از تمرکز بر گفتگوی شما هستند.
نشانه‌های کلامی گوش دادن فعال
نشانه‌های کلامی شامل نوع پاسخ‌گویی و نحوه تعامل با گفتار شماست. این موارد به شما کمک می‌کنند تا مطمئن شوید که فرد مقابل واقعاً به صحبتهای شما گوش می‌دهد:
پرسیدن سوالات مرتبط: اگر فرد سوالات دقیق و مرتبط با محتوای گفتار شما می‌پرسد، این نشانه‌ای است که او به صحبت‌ها توجه دارد و سعی میکند معنای عمیق‌تر آن را درک کند.
بازخوردهای کلامی کوتاه: کلماتی مانند «آره»، «درسته»، «می‌فهمم»، «واقعا؟» یا «ادامه بده» نشان می‌دهد که فرد به صحبت‌هایتان توجه دارد و شما را تشویق میکند که بیشتر توضیح دهید.
خلاصه کردن یا تکرار نکات کلیدی: وقتی فرد مقابل بخش‌هایی از گفته‌های شما را با عبارات خودش بازگو میکند یا نکات کلیدی را تکرار میکند، این علامت گوش دادن فعال و توجه دقیق است.
ارائه دیدگاه یا اضافه کردن اطلاعات مرتبط: اگر فرد با اطلاعات جدید یا نظرات خود، موضوع را بسط دهد یا به نکته‌ای که شما مطرح کرده‌اید اضافه کند، نشان می‌دهد که نه تنها به صحبتهای شما گوش داده، بلکه به تحلیل و پردازش آنها نیز پرداخته است.
پرهیز از رفتارهای ناهماهنگ
بعضی رفتارها می‌توانند نشانه عدم توجه یا شنیدن غیرموثر باشند. اگر این رفتارها را مشاهده کنید، ممکن است فرد واقعاً به صحبت‌هایتان گوش ندهد:
قطع کردن صحبت‌ها: اگر فرد مکرراً صحبت شما را قطع کند، ممکن است نشان دهد که به جای گوش دادن، بیشتر در انتظار فرصت برای بیان نظر خود است.
ارائه پاسخ‌های کلی یا بی‌ربط: زمانی که فرد پاسخ‌هایی می‌دهد که مستقیماً به صحبتهای شما مربوط نیست، یا فقط پاسخ‌های سطحی می‌دهد، ممکن است نشان‌دهنده عدم توجه او باشد.
رفتارهای گسسته: اگر فرد به طور مکرر به ساعت خود نگاه کند، با تلفن همراه خود کار کند، یا بدون دلیل خاصی محیط را ترک کند، این رفتارها نشان‌دهنده عدم توجه یا بی‌علاقگی او هستند.
چگونه شخص مقابل را ترغیب به گوش دادن فعال کنیم؟
اگر متوجه شدید که فرد به صحبتهای شما توجهی ندارد، به جای متهم کردن، می‌توانید از جملات بیانی مانند «به نظر می‌رسد تمرکزت جای دیگری است»، یا «احساس می‌کنم که ذهن تو مشغول چیزی دیگر است»، استفاده کنید. این رویکرد می‌تواند به جای ایجاد تنش، توجه فرد را دوباره به سمت گفتگوی شما بازگرداند.
چطور شنونده خوب بودن را در خود تقویت کنیم؟
برای تقویت مهارت شنونده خوب بودن، می‌توانید به تمرین مجموعه‌ای از رفتارها و تکنیک‌های خاص بپردازید. گوش دادن فعال نه تنها باعث درک بهتر گفتار دیگران می‌شود، بلکه به بهبود روابط، حل تعارض‌ها و ایجاد ارتباطات عمیق‌تر نیز کمک میکند. در ادامه، به برخی از روش‌ها و توصیه‌های عملی برای بهبود این مهارت اشاره می‌کنم:
ایجاد ارتباط چشمی
یکی از تکنیک ها برای تقویت گوش دادن فعال، ارتباط چشمی مناسب و ملایم نشان می‌دهد که به فرد مقابل توجه دارید. هنگام صحبت فرد، به او نگاه کنید و از نگاه کردن به اطراف یا چک کردن وسایل الکترونیکی خودداری کنید. این کار تمرکز شما را بر روی گفتار فرد حفظ میکند و حس احترام و توجه را به او منتقل میکند.
استفاده از زبان بدن و حالت‌های چهره
مورد دیگر که در تفاوت گوش دادن و شنیدن بارز است، توجه به زبان بدن و استفاده از آن است. بدن خود را به سمت فرد مقابل متمایل کنید و از حالات چهره مانند لبخند، تکان دادن سر، یا تغییر حالت ابروها با توجه به موقعیت برای نشان دادن درک و توجه استفاده کنید. این رفتارها به فرد مقابل این پیام را می‌رساند که شما با او همگام هستید و به صحبت‌هایش واکنش نشان می‌دهید.
پرهیز از قطع کردن صحبت‌ها
موردی که بسیار در تفاوت گوش دادن و شنیدن بارز است قطع نکردن صحبت یکدیگر است. اجازه دهید فرد مقابل صحبتش را تمام کند و سپس پاسخ دهید. قطع کردن صحبت‌ها یا عجله در پاسخ‌گویی، نشانه‌ای از عدم توجه و گوش دادن غیرفعال است. سعی کنید به جای آماده کردن پاسخ خود، کاملاً بر گفته‌های طرف مقابل تمرکز کنید.
پرسیدن سوالات شفاف‌ساز و مرتبط
هنگامی که طرف مقابل صحبت میکند، برای درک بهتر، سوالاتی مرتبط و باز بپرسید. این کار نه تنها به درک عمیق‌تر موضوع کمک میکند، بلکه به فرد مقابل نیز نشان می‌دهد که به گفته‌هایش توجه دارید و به آن اهمیت می‌دهید. از سوالات بسته (بله/خیر) کمتر استفاده کنید و به جای آن، سوالاتی مانند «منظورت از این جمله چیست؟» یا «می‌توانی بیشتر توضیح بدهی؟» را مطرح کنید. این روش به شما در گوش دادن فعال بسیار کمک خواهد کرد.
بازخورد دادن و انعکاس گفته‌ها
نکته دیگر که در تفاوت گوش دادن و شنیدن قابل گفتن هست، مبحث بازخورد دادن هست. برای نشان دادن درک خود از صحبت‌ها، می‌توانید بخش‌هایی از گفته‌های فرد مقابل را با کلمات خود بازگو کنید یا خلاصه‌سازی کنید. این کار به او اطمینان می‌دهد که پیامش به‌درستی دریافت شده است. برای مثال: «پس منظورت این است که»
همدلی و توجه به احساسات فرد مقابل
علاوه بر توجه به محتوای کلامی، به احساسات و هیجانات فرد نیز دقت کنید. با نشان دادن همدلی (مانند گفتن «می‌فهمم که این موضوع چقدر برایت مهم است») به او حس درک و حمایت بدهید. این کار به برقراری ارتباط عمیق‌تر کمک میکند و باعث می‌شود فرد احساس ارزشمندی کند.
پرهیز از قضاوت یا واکنش‌های عجولانه
در گوش دادن فعال پرهیز از قضاوت وجود دارد. شنونده خوب بودن به معنای قضاوت نکردن، عدم انتقاد و پذیرش گفته‌های فرد مقابل بدون پیش‌داوری است. سعی کنید قبل از قضاوت یا پاسخ‌گویی سریع، گفته‌ها را به‌طور کامل بشنوید و سپس واکنش نشان دهید. یکی از موراد فاحش در تفاوت گوش دادن و شنیدن قضاوت کردن و شنیدن همراه با پیش فرض هست پس تا جای ممکن تلاش کنید این ویژگی را در گفتگوهایتان کاهش دهید.
اجتناب از پرت شدن حواس
ممکن است برای شما هم پیش آمده باشد که شخص مقابل با شما صحبت میکند و برای لحظاتی اصلا متوجه نبوده اید که او چه گفته است و حواستان پرت شده. مورد دیگر در تفاوت گوش دادن و شنیدن توجه به این امر است. البته گاهی اوقات طبیعی است که حواس ما پرت شود. تمرکز بر گفتار فرد مقابل اهمیت بالایی دارد.
از کارهایی که باعث حواس‌پرتی می‌شوند مانند نگاه به موبایل، گوش دادن به صداهای پس‌زمینه یا انجام چند کار همزمان خودداری کنید. اگر هم در حین گفتگو متوجه شدید که حواستان پرت شده ضمن عذرخواهی از شخص مقابل از او بخواهید که مجدد آن قسمت را تکرار کند تا بتوانید بهتر با دنیا و مساله او ارتباط بگیرید. همه این کارها در گوش دادن فعال شما تاثیر خواهد داشت.
انتخاب زمان و فضای مناسب
توجه به زمان و مکان مناسب و همچنین حال روحی خود برای گفتگو یکی از برجسته ترین تفاوت گوش دادن و شنیدن است. اگر فردی برای صحبت به شما مراجعه کرده است، سعی کنید مکانی آرام و زمانی مناسب که متناسب با حال روحی تان است را برای گفتگو فراهم کنید. در صورت امکان، مکالمه را به زمانی که بهتر می‌توانید توجه کنید و گوش دادن فعال دارید، موکول کنید.
تمرین تمرکز و ذهن‌آگاهی (Mindfulness)
یکی از تمرینها برای تقویت گوش دادن فعال، ذهن آگاهی و مدیتیشن است. با تمرینات ذهن‌آگاهی، می‌توانید توانایی تمرکز خود را افزایش دهید. تمرین‌هایی مانند مراقبه، مدیتیشن یا تمرین‌های تنفس عمیق می‌توانند به شما کمک کنند تا هنگام مکالمه، بهتر بر لحظه حال و گفتار فرد تمرکز کنید.
کلام آخر
ما در این مقاله از جوونه در رابطه با این صحبت کردیم که تفاوت گوش دادن و شنیدن چیست، چطور متوجه شویم که کسی در ارتباط با ما گوش دادن فعال را پیشه کرده و ما چطور میتوانیم شنونده فعالی باشیم.
برای اطلاعات بیشتر درباره این موضوع میتونید منابع زیر رو مطالعه کنید:
بلوار میرداماد، خیابان شاه نظری، کوچه ابن سینا، پلاک ۲، فضای کار اشتراکی ماجرا
