اضطراب و افسردگی سال جدید

این روزها احساس می‌کنم که چون سال نو هست و همه شادن، منم باید خوشحال باشم؛ درحالی‌که از درون ناراحتم چون فرد عزیزی را از دست دادم و الان پیشم نیست و عیده. علاوه بر اون، دوستام همه هدف‌گذاری کردن و دارن تلاش می‌کنن؛ حتی تو این دوران متمرکزن و وقتی من اونا رو می‌بینم بیشتر مضطرب می‌شم. خودمم اضطراب دارم از اینکه نمی‌دونم چی می‌خوام؟ قراره به کجا برسم؟ و چون دست به اقدام هم نزدم، اضطرابم خیلی بیشتر شده این اواخر. سارا پاهاشو تکون میده و می‌پرسه:«طبیعیه دیگه شرایطم خانم دکتر. نه؟!»

اگه شما هم مسئله سارا رو دارین و می‌خواین بیشتر در مورد اضطراب و افسردگی سال جدید بدونین، با این مقاله از جوونه همراه باشید.

علت اضطراب و افسردگی سال جدید چیست؟

قبل از اینکه به علت‌ها بخواهیم بپردازیم، خوب است که یک نقل قول از دکتر ویتلی، روانشناس و همکار انجمن روانشناسی بریتانیا، را بخوانید که می‌گوید: «اگر شما در برابر افسردگی آسیب‌پذیر هستید، زمان سال نو این احتمال وجود دارد که افسردگیتان شدیدتر شود.» این یک واقعیت شناخته شده و تحقیق شده است که فصل تعطیلات، علائم سلامت روان را در بسیاری از افراد بدتر یا تحریک می‌کند. به عنوان مثال اگر در حال حاضر افسردگی دارید، این فصل از سال می‌تواند وضع شما را بدتر کند.

اما می‌خواهیم به این بپردازیم که علت های تجربه اضطراب و افسردگی سال جدید چه می توانند باشند:

تنهایی

سارا قرار بود که به همراه دوستانش در هفته اول عید به سفر برند و بعد با خانواده‌اش وقت بگذرونه. سارا خیلی روی این قضیه حساب باز کرده بود و انتظارهای زیادی داشت. دست بر قضا چند روز قبل عید، این برنامه به هم می‌خوره و سارا مجبوره که کل عید رو تو خونه، تنها با مادرش سپری کنه. این قضیه خیلی حالشو بد می‌کنه و اصلاً نمی‌تونه دیگه تو زمان حال باشه و لذت ببره و همش افسوس می‌خوره و نمی‌تونه شاد باشه و حالش خوب باشه.

علاوه بر اون مادربزرگ سارا هم خیلی از این قضیه که نمی‌تونه نوه‌ها و بچه‌هاش رو ببینه ناراحته و تو کل عید حالش خوب نیست. بنابراین تنهایی می تونه یکی از عوامل اضطراب و افسردگی سال جدید باشه.

مرورخاطرات

سارا تو این سال گذشته همونطور که توی متن اشاره کرد، فرد عزیزی رو از دست داد و حالش بده و مدام خاطرات اون رو مرور می‌کنه. طبق پژوهش‌ها، تنهایی و بالا رفتن سن ممکنه با تجربه نکردن احساس سرزندگی به ویژه در ایام تعطیلات همپوشانی داشته باشه.

در حین اینکه سارا در حال تجربه سوگ هستش، به دلیل اینکه سال نو هست و دیگران شاد و خوشحالنند، از جانب اون‌ها نیز اصرار وارد می‌شه و تشویقش می‌کنند که زودتر این سوگ رو سپری کنه و با احساساتش کنار بیاد تا اون هم خوشحال باشه. این قضیه خودش، فشار مضاعفی را بر روی سارا وارد می‌کنه و میتونه یکی از علت های اضطراب و افسردگی در سال جدید باشه.

استرس و خستگی مزمن تعطیلات نوروز

علی رغم اینکه ممکنه برخی افراد با تنهایی و انزوای اجتماعی حالشون بد شه، ولی سارا و افراد مشابه سارا وقتی قراره که خیلی دید و بازدید داشته باشند، اضطراب یا احساس خلق پایین رو تجربه می‌کنند.

سارا یه انسان درونگرائه و وقتی خیلی در معرض جمع قرار بگیره، سطح انرژیش به جای افزایش، کاهش پیدا می‌کنه. علاوه بر این، اون از سوال‌های شخصی مثل اینکه کی ازدواج می‌کنی؟ چرا اینقدر لاغر شدی؟ و موارد مشابه، خوشش نمیاد و وقتی دیگران این سوال رو می‌پرسند، سارا احساس اضطراب را تجربه می‌کنه. اگه حالا اضطراب اجتماعی هم به این داستان اضافه بشه که دیگه تکمیل کننده ماجرا هستش.

شرایط اقتصادی

پدر سارا خیلی نگران این قضیه است که هزینه‌های عید رو چطور مدیریت بکنه. ساراهم هر سال که سنش اضافه‌تر می‌شه، دغدغه مالی براش مطرح هست. با توجه به شرایط جامعه امروزی یکی از دلایل افسردگی و اضطراب در سال جدید رو میشه شرایط و بحران‌های اقتصادی در نظر گرفت.

مصرف الکل

پدر سارا که خیلی حالش بد شده بود، برای اینکه خودش رو کمی آروم‌تر بکنه به سراغ مشروبات الکلی میره تا یکم حالش بهتر بشه. ولی نه تنها این اتفاق نمی‌افته بلکه احساس افسردگی و اضطراب تقویت می‌شه و شدتش بیشتر می‌شه.
باید بدانید که مصرف الکل الگوی خواب بدن ما را بر هم می‌زند و نوشیدن زیادش علاوه بر بیماری جسمی، ما را از نظر ذهنی خسته می‌کند و بعد در دام اعتیاد می‌اندازد، بدون اینکه مسئله اصلی حل بشود. علاوه بر آن یک مسئله دیگر هم به آن اضافه می‌شود. برای خیلی از افرادمصرف بیش از حد الکل می‌تواند منجر به بروز بیماری شود

استرس کارهای عید

سارا قبل از اینکه سفرش کنسل بشه، استرس زیادی رو برای سال جدید متحمل شد. استرس اینکه چه هدیه‌هایی برای عزیزانش بخره، آیا پول کافی برای خرید داره؟ استرس اینکه برای سفر وسیله جمع بکنه و همزمان استرس اینکه به برنامه‌هاش برسه و عقب نیفته و در راستای اهدافش حرکت کنه.
از طرفی مادر سارا هم استرس تمیز کردن خونه و خرید هدیه و مهمانداری و غیره را در طول ایام عید و قبل از اون متحمل شده. استرس می‌تواند بر روی کیفیت زندگی اثر بگذارد و احساس رضایت را کاهش دهد.

کمالگرایی

سارا و افرادی که کمالگرا هستن یا حتی طرحواره معیارهای سختگیرانه دارن، با استراحت کردن و تفریح مسئله دارن و مدام نگران این هستندکه نکنه وقتی مهمان میاد یا قرار است به سفر برن از برنامه عقب بیفتن. در واقع اونها هنگامی که استراحت می‌کنن، احساس عذاب وجدان بهشون دست می‌ده. سارا هم اینگونه بود و وقتی قرار بود که به سفر بره استرس‌های زیادی رو متحمل شد. اینکه کی به برنامه‌اش برسه و کی بتونه با دوستانش باشه و اینکه اصلاً به تفریح بره و…

انتظارات نامعقول

در ابتدا دیدین سارا برای هر چیزی و برای هر لحظه برنامه‌ریزی کرده و وقتی این اتفاق رخ دهد که چیزی خلاف خواستش اتفاق بیفته یا یکی از برنامه‌هاش نتونه عملی بشه و بر خلاف انتظاراتش باشه، به جای اینکه بتونه در لحظه حضور داشته باشه، استرس و اضطراب زیادی را تجربه می‌کنه و ممکنه که خلقش پایین بیاد.

بازبینی اهداف گذشته و سخت‌گیری بر خود

سارا وقتی به اهداف سال گذشته‌اش نگاه کرد، دید که به بعضی از اون‌ها نرسیده. به جای اینکه خودش رو تشویق بکنه بابت اهدافی که بهش رسیده و سپس به دنبال این باشه که علت اینکه به بعضی از اهدافش نرسیده چی بوده و موانع رو کشف بکنه و به دنبال راه حل باشه، زانوی غم بغل گرفت و شروع کرد به ناامیدی و سرزنش کردن خودش.
بعد برنامه‌ای رو برای سال جدیدش ریخت؛ اما چون کمال گرایی داشت، اینطور بنظر میرسه که اگه یه روز از اون برنامه رو نتونه خوب عمل بکنه، فکر می‌کنه که باقی روزها تا آخر ماه یا حتی تا آخر سال نیز خراب شده و در واقع سارا یک نگاه صفر و صدی به همه چیز داره.

راهکارهایی برای کاهش اضطراب و افسردگی سال جدید

حالا که با علت ها و عوامل اضطراب و افسردگی سال جدید آشنا شدید، بهتره بریم سراغ برخی از راهکارهای کاهش اضطراب و افسردگی سال جدید:

مراجعه به مشاور و روان درمانگر

خیلی از افراد مثل سارا زخم‌های بازی دارند. این افراد ممکنه که علت اضطراب و افسردگیشون، این مواردی باشد که توضیح داده شد یا موارد دیگه… همانطور که خیلی از ما در سال جدید تلاش می‌کنیم که خانه‌مان را خانه تکانی کنیم، لباس‌های جدید بر تن داشته باشیم، باید به سراغ روانمان هم برویم و تلاش بکنیم که ذهنمان را خانه تکانی بکنیم و به روانمان برای داشتن حال روانی بهتر کمک بکنیم.
ایام عید و سال جدید یکی از موقع‌هایی هست که می‌توان برای بهبود حال روانی خود، به مشاور و روان درمانگر روی آورد. سارا هم می‌تواند به جای اینکه زانوی غم بغل بگیرد و حالش بد باشد، نزد مشاور برود و با کمک او بتواند بودن در لحظه و لذت بردن را تجربه کند.

غربالگری دوستان

سارا در سال جدید بهتره تلاش کنه که دوستایی رو که در راستای مسیر رشدش نیستند و افراد سمی هستند و انتظارهای نابجا از اون دارند رو حذف بکنه و دوستایی در راستای ارزش‌هاش، اهدافش رو در مسیرش قرار بده و ارتباطاتش رو با اون‌ها بیشتر بکنه؛ افرادی که به اون کمک می‌کنند، اعتماد به نفس بهش میدن و موقعی که بهشون نیاز داره، حامیش هستند.

هدف و برنامه‌ریزی

یکی از کارهایی که می‌تونه به سارا کمک بکنه و حالش رو بهتر بکنه اینه که اول از همه خودش رو بشناسه و به خودشناسی برسه. اینکه کی هست؟ ارزش‌هاش چیه؟ رسالتش چیه؟ و بعد از اون بر مبنای این ارزش‌ها، شروع بکنه به هدف گذاری برای خودش. بعد برای رسیدن به این اهداف برای خودش برنامه روزانه ماهانه و هفتگی ترتیب بده.
علاوه بر اون سارا حین برنامه‌ریزی و انجام دادن کارها، باید به این نکته توجه بکنه که باید روی چیزهایی تمرکز بکنه که در اختیارشه و در کنترلش هست. مثل رفتارش، عقاید، باورهاش و تفکراتش. اون نمی‌تونه تصمیمات دیگران رو تحت کنترل خودش قرار بده و باید این رو حتماً مد نظر قرار داشته باشه که ما تو دنیایی داریم زندگی می‌کنیم که هیچی قابل پیش‌بینی نیست.

علاوه بر اون این نکته هم خوبه که با روانشناسش در میون بزاره که به کمک هم برنامه‌ای داشته باشند که هم به استراحت و تفریح بپردازه و حالش خوب باشه و هم بتونه اهدافش رو جلو ببره و کمال‌گراییشو کنترل کنه.

مهربانی با خود و شفقت ورزی

سارا بعضی وقت‌ها خیلی به خودش سخت می‌گیره و ممکنه نگاه صفر تا صدی داشته باشه و گفتیم که ممکنه که این از کجا ناشی بشه. اون باید یاد بگیره که بابت هر اشتباهی خودش رو خیلی سرزنش نکنه، با خودش مهربون باشه و با خودش با احترام برخورد بکنه. روی عزت نفسش کار بکنه و سوال‌هایی که واقعاً معذبش می‌کنه رو خیلی قاطعانه درباره‌اش با دیگران صحبت کنه که در رابطه با این مورد قادر به پاسخگویی نیست.

کلام آخر

ما در این مقاله از جوونه در رابطه با اضطراب و افسردگی سال جدید صحبت کردیم. چه عواملی می‌تونن منجر به برانگیختن اضطراب و افسردگی سال جدید در سارا و افراد مشابه سارا بشن و راهکارهایی رو برای کاهش این احساس ها بیان کردیم.

اگر اطلاعات بیشتری در مورد اضطراب و افسردگی سال جدید میخوای میتونی به منابع زیر مراجعه کنی:

1- منبع اول

2- منبع دوم