اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان

اگر شما والدین یک نوجوان باشید حتماً از چالش‌های بی‌شمار دوره‌ی نوجوانی باخبر هستید و به‌عنوان یک والد، نگرانی‌هایی را نیز برای نوجوان خود دارید. از جمله نگرانی‌هایی که والدین در دوره‌ی نوجوانی فرزندشان تجربه می‌کنند می‌توان به توانایی برقراری ارتباط با جامعه و همسالان خود اشاره کرد. خیلی از خانواده‌ها از اینکه فرزندشان حضور کم‌رنگ‌تری نسبت به دیگران در جامعه و همسالان خود دارد نگران هستند.

قبل از اینکه به موضوع این مقاله‌ی جوونه یعنی اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان بپردازیم باید به این نکته که نوجوانی یکی از پرچالش‌ترین دوره‌های سنی است توجه کنیم. یک نوجوان برای عبور از این دوره‌ی پرچالش با مسائل مختلفی دست‌وپنجه نرم می‌کند. در این دوره نوجوانان در حال کشف هویت خود هستند و با دنیای کودکی خداحافظی می‌کنند و به سمت دنیای بزرگسالان قدم برمی‌دارد.

اکثر خانواده ها از اینکه فرزند نوجوانشان برای آشناشدن با افراد جدید دچار چالش می‌شود احساس نگرانی می‌کنند و یا اینکه والدین اغلب نگران گوشه‌گیری نوجوانانشان در اتاق‌هایشان هستند، جایی که معاشرت تنها از وسایل مجازی ناشی می‌شود.

گاهی اوقات، والدین گزارش می‌دهند که نوجوان آنها از صحبت‌کردن با افرادی مانند معلمان یا مربیان می‌ترسد، یا ممکن است به‌طورکلی از این تعاملات اجتناب کنند. این رفتارها می‌تواند والدین را وادار کند که نوجوانشان را افسرده یا بی‌علاقه به تعامل با دیگران فرض کنند. بااین‌حال، بیشتر اوقات، در واقع دقیقاً برعکس است. به طور معمول، نوجوانان به‌شدت می‌خواهند با دیگران ارتباط برقرار کنند.

اما وقتی سعی می‌کنند با موقعیت‌های اجتماعی روبرو شوند، بیش از حد از پیامدهای منفی می‌ترسند و یا خجالت می‌کشند و نمی‌توانند به طور کامل با جامعه‌ی خود وارد ارتباط شوند. به‌این‌ترتیب، اجتناب یک نوجوان از تعامل اجتماعی ممکن است در واقع نشانه‌ای از یک موضوع عمیق‌تر (که آن را با نام اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان می شناسیم) باشد.

خوشبختانه ترس و دوری از موقعیت‌های اجتماعی مشکلی است که در صورت شناخت و درمان مناسب قابل‌حل است. اگر به نظر می‌رسد که نوجوان شما از نظر اجتماعی در حال مبارزه است، این مقاله شما را در یافتن حمایت مناسب راهنمایی می‌کند.

اگر شما والد یک نوجوان هستید و یا نوجوانی در اطراف خود دارید، باید به این نکته توجه کنید که نوجوانان بسیار سخت تلاش می‌کنند تا به فشارهای روزانه‌ای که در مدرسه، جامعه و خانه با آن روبه‌رو هستند، غلبه کنند.

حتی ممکن است برخی بگویند، امروزه نوجوان بودن چالش‌برانگیزتر است، زیرا فشارهای اضافی همراه با رسانه‌های اجتماعی انتظارات غیرواقعی ایجاد می‌کند. پس بهتر است که به‌عنوان یک بزرگسال در کنار نوجوانان قدم برداریم تا شرایط را برای عبور از این دوران سخت برایشان هموار کنیم.

اکنون که به این قسمت از مقاله رسیدیم می‌توان حدس زد شما یک والد دغدغه­ مند هستید تا بتوانید به نوجوان خود در این راه کمک کنید. پس بهتر است با هم نگاه دقیق‌تری به اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان بیندازیم و بدانیم که از هر ۳ نوجوان ۱۳ تا ۱۸ساله ۱ نفر دارای معیارهای اختلال اضطراب اجتماعی (SAD) هستند که در حال حاضر سومین اختلال شایع سلامت روان است.

اختلال اضطراب اجتماعی چیست؟

اختلال اضطراب اجتماعی که قبلاً به آن فوبیای اجتماعی گفته می‌شد، یک اختلال اضطرابی است که با اضطراب شدید و خودآگاهی بیش از حد در موقعیت‌های اجتماعی روزمره مشخص می‌شود. افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی یک ترس دائمی، شدید و مزمن از تحت‌نظر قرارگرفتن و قضاوت‌شدن توسط دیگران و شرمساری یا تحقیرشدن با اعمال خود دارند. ترس آنها ممکن است آن‌قدر شدید باشد که در کار، مدرسه یا سایر فعالیت‌ها اختلال ایجاد کند.

درحالی‌که بسیاری از افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی می‌دانند که ترس آنها از بودن در کنار مردم ممکن است بیش از حد یا غیرمنطقی باشد، آنها قادر به غلبه بر آن نیستند. آنها اغلب روزها یا هفته‌ها قبل از یک موقعیت وحشتناک نگران هستند. علاوه بر این، آنها اغلب اعتمادبه‌نفس پایین و افسردگی را تجربه می‌کنند.

اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان نیز از اختلالات شایع سلامت روان می باشد که تعداد زیادی از نوجوانان و خانواده های آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد و با تشخیص و درمان به موقع می توان از ان به سلامت عبور کرد.

علائم اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان

شاید از خود بپرسید چگونه می‌توانم بفهمم که نوجوانم با اضطراب اجتماعی دست‌وپنجه نرم می‌کند؟ در اینجا برخی از علائم اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان وجود دارد که باید مراقب آنها باشید:

• ترس عمومی از قضاوت‌شدن توسط دیگران
• نگرانی در مورد سربار بودن
• قضاوت و یا انتقاد مکرر خودخواسته
• مشکل در صحبت‌کردن با همسالان یا افراد دیگر
• احساس ناراحتی یا خودآگاهی هنگام ملاقات با افراد جدید
• نگرانی طولانی مدت قبل از یک رویداد اجتماعی
• اجتناب از مکان‌های عمومی و یا موقعیت‌های اجتماعی
• مشکل در دوست‌یابی و حفظ روابط
• ناراحتی فیزیکی (مانند تعریق، لرزش، درد معده و…) در موقعیت‌های اجتماعی

اجازه دهید به این نکته توجه کنیم که تقریباً هر فردی در این سیاره در مقطعی از زندگی خود اضطراب اجتماعی را به شکلی تجربه کرده است. مطمئن باشید این نه‌تنها طبیعی است؛ بلکه سالم است. به‌هرحال، اضطراب می‌تواند یک پاسخ انطباقی به استرس باشد تا به ما کمک کند زنده بمانیم و گاهی اوقات حتی رشد کنیم.

بااین‌حال، برخی از نوجوانان مبتلا به اضطراب اجتماعی می‌توانند مقدار زیادی از این علائم ذکر شده در بالا را تجربه کنند که باعث ایجاد چیزی می‌شود که درمانگران از آن به‌عنوان «اختلال عملکردی» یاد می‌کنند. این بدان معناست که اضطراب نوجوان می‌تواند ناسازگار شود، و اغلب باعث کاهش عملکرد و رضایت در زندگی آن ها می‌شود.

نوجوانان چگونه اختلال اضطراب اجتماعی را تجربه می کنند؟

در زیر چند نمونه مورد خاص از چگونگی بروز اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان آورده شده است. به‌هرحال، اضطراب اجتماعی بسیار بیشتر از مجموعه‌ای از رفتارهای قابل‌مشاهده است، مانند موارد ذکر شده در بالا. این یک تجربه درونی است.

نوجوانان قبل از اینکه واقعاً اضطراب اجتماعی خود را درک کنند، در ابتدا احساسات افسردگی را تأیید می‌کنند. به طور خاص، آنها ممکن است در مورد احساس ناامیدی، بی‌ارزشی و خستگی مزمن صحبت کنند که همه از علائم افسردگی بالینی هستند. آنها اغلب جملاتی مانند «احساس بی‌ارزشی می‌کنم چون نمی‌توانم در کنار دوستانم باشم» یا «از احساس حماقت، زشتی یا حقارت همیشگی خسته شده‌ام» را بیان می‌کنند.

البته، افسردگی چیزی نیست که ما هرگز بخواهیم آن را به حداقل برسانیم یا نادیده بگیریم. بااین‌حال، غیرمعمول نیست که اضطراب اجتماعی هسته اصلی چیزی باشد که به خلق‌وخوی ضعیف یک نوجوان دامن می‌زند. به‌این‌ترتیب، علائم افسردگی ممکن است یک عامل ثانویه باشد تا تشخیص اولیه.

میزان شیوع اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان چقدر است؟

بر اساس گزارش مؤسسه ملی سلامت روان، تخمین زده می‌شود که حدود ۷ درصد از جمعیت ایالات متحده در یک دوره ۱۲ماهه به اختلال اضطراب اجتماعی مبتلا شوند. اختلال اضطراب اجتماعی تقریباً دوبرابر بیشتر از مردان در زنان رخ می‌دهدز اگرچه نسبت بیشتری از مردان برای این بیماری به دنبال کمک هستند. این اختلال معمولاً در دوران کودکی یا اوایل نوجوانی شروع می‌شود و به‌ندرت بعد از ۲۵ سالگی ایجاد می‌شود.

چه چیزی می‌تواند باعث اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان شود؟

نوجوانانی که در خانه‌های پر تعارض زندگی می‌کنند می‌توانند به اختلال اضطراب اجتماعی مبتلا شوند. تروما یا سوءاستفاده نیز با اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان مرتبط است. علاوه بر این، نوجوانی که قلدری، طردشدن، تحقیر یا اذیت‌کردن را تجربه می‌کند، ممکن است به اختلال اضطراب اجتماعی نیز مبتلا شود.

چه موقعیت‌هایی باعث ظهور علائم اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان می‌شود؟

برای برخی نوجوانان، شروع یک مکالمه ساده اضطراب‌آور است. موقعیت‌های دیگر عبارت‌اند از:

• برداشتن تلفن
• ایراد سخنرانی یا هر شکلی از سخنرانی در جمع
• صحبت‌کردن در یک گروه
• ملاقات با افراد جدید
• صحبت با یک معلم یا دیگر افراد

راه‌های درمان اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان چیست؟

قبل از اینکه به راه‌های درمان اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان بپردازیم بهتر است این را بدانیم که یک درمان کلی برای تمام افرادی که دچار اختلال اضطراب اجتماعی هستند وجود ندارد. پس سؤالی که به وجود می‌آید این است که چرا یک درمان جامع وجود ندارد؟

در جواب باید گفت ازآنجایی‌که همه‌ی ما دارای ویژگی‌های مخصوص به خود هستیم و در محیط‌های مختلفی رشد کرده‌ایم و دارای تاریخچه‌ی فردی مخصوص به خود هستیم پس نیازمند درمان خاص خود نیز هستیم تا بتوانیم متناسب با شرایط زندگی خود بهترین تغییر را برای بهبود زندگی خود داشته باشیم.

و اما در ادامه‌ی مقاله جوونه به درمان‌هایی که تأثیر بیشتری در روند بهبود اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان داشتند نگاهی می‌کنیم. اکثر اختلالات اضطرابی را می‌توان با موفقیت توسط یک متخصص مراقبت‌های روانی آموزش‌دیده درمان کرد. اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان اغلب با دو نوع درمان به طور مؤثر درمان می‌شود: روان‌درمانی و داروها

درمان شناختی رفتاری (CBT)

درمان شناختی رفتاری رایج‌ترین رویکرد مورداستفاده برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان و به‌طورکلی اختلالات اضطرابی است. درمان شناختی رفتاری یک درمان مبتنی بر شواهد است و معمولاً کوتاه‌مدت است. علاوه بر این، درمان شناختی رفتاری به دلیل رویکرد متمرکز بر راه‌حل که در آن متخصصان برای دستیابی به نتایج قابل‌اندازه‌گیری اهداف واقعی و مشخصی را با بیماران تعیین می‌کنند، مؤثر است.

برای نوجوانان مبتلا به اضطراب اجتماعی، درمان شناختی رفتاری با افکار منفی خاص (به‌عنوان‌مثال “من احمق هستم و همه آن را می‌دانند”) و رفتارهای ناسالم (یعنی اجتناب از افراد) کار می‌کند که این افکار می‌تواند بر خلق‌وخوی تأثیر منفی بگذارد.

این به نوجوانان مبتلا به اضطراب اجتماعی کمک می‌کند تا ارتباط عمیق‌تر بین افکار، احساسات و رفتارهای خود را درک کنند. این یک رویکرد درمانی مشارکتی است که ریشه در اکتشافات علمی دارد که به نظر می‌رسد می‌تواند برای نوجوانان بسیار قدرتمند باشد.

مواجهه‌ درمانی

یک جزء خاص‌تر از رفتاردرمانی قرارگرفتن در معرض محرک‌های ترسناک یا موقعیت‌های محرک است. متخصصانی که از دیدگاه مبتنی بر مواجهه کار می‌کنند به نوجوانان کمک می‌کنند تا سلسله‌مراتب مواجهه تدریجی ایجاد کنند تا با اضطراب اجتماعی خود مقابله کنند.

تحقیقات نشان می‌دهد که هر چه بیشتر از موقعیت‌های اضطراب‌آور اجتناب کنیم، اضطراب ما بیشتر تقویت می‌شود. به این چرخه اجتناب می‌گویند؛ بنابراین، نوجوانان مبتلا به اضطراب اجتماعی تشویق می‌شوند تا «ترس خود را احساس کنند» درحالی‌که درک می‌کنند که تهدیدی برای زندگی نیست و اغلب اوقات زنگ خطر کاذب در مرکز عاطفی مغزشان به صدا در می‌آید.

هدف قرارگرفتن در معرض ازبین‌بردن اضطراب نیست، بلکه یادگیری نحوه تحمل آن است. باگذشت زمان، همان‌طور که نوجوانان نسبت به این مفهوم اعتمادبه‌نفس بیشتری پیدا می‌کنند، اضطراب آنها کاهش می‌یابد.

دارو درمانی

درحالی‌که درمان شناختی و رفتاری هر دو معمولاً برای اختلال اضطراب اجتماعی کاملاً مؤثر هستند، دارو می‌تواند در صورت وجود اختلال عملکردی قابل‌توجه به بهبودی کمک کند و می‌تواند برای نوجوانانی که با اشکال شدیدتر اضطراب دست‌وپنجه نرم می‌کنند تا بتوانند درمان را به طور مؤثرتری تحمل کنند و درگیر آن شوند، رایج‌ترین داروهایی که برای اضطراب اجتماعی تجویز می‌شوند عبارت‌اند از:

مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs): این دارو معمولاً برای افسردگی تجویز می‌شود. SSRIهای رایج شامل سیتالوپرام (لکساپرو)، سرترالین (زولوفت) و فلوکستین (پروزاک) هستند. این داروها از جذب مجدد سروتونین توسط مغز جلوگیری می‌کنند، یک انتقال‌دهنده عصبی که اضطراب را تنظیم می‌کند و خلق‌وخوی مثبت را تقویت می‌کند.

بنزودیازپین‌ها: اگرچه این داروها به دلیل خاصیت اعتیادآور معمولاً اولین خط درمانی نیستند، اما می‌توانند با تسکین کوتاه‌مدت علائم اضطراب حاد مفید باشند. برخی از آرام‌بخش‌های رایج عبارت‌اند از آلپرازولام (زاناکس)، کلونازپام (کلونوپین)، دیازپام (والیومز) و لورازپام (آتیوان). بنزودیازپین ها با افزایش مقدار گابا در مغز که یک انتقال‌دهنده عصبی مسئول اثر آرام‌بخش کلی است، عمل می‌کنند.

بهتر است بدانیم که تجویز دارو و دارو درمانی خط اول درمان اضطراب اجتماعی نیست و تنها توسط روانپزشک متخصص این حوزه و با صلاح دید او می‌توان از داروهای نام برده شده در بالا مصرف کرد.

توجه: از مصرف هر گونه دارو بدون نظارت روانپزشک حتما و حتما خودداری کنید. این کار می تواند عواقب جبران ناپذیری را برای شما در پی داشته باشد.

کلام آخر

حال که تا انتهای مقاله با ما همراه بودید و کمی بیشتر با اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان آشنا شدید اگر گمان می‌کنید که بعضی از علائم گفته شده را داریدیا نوجوانی در اطراف شما هست که به این اختلال مبتلاست، می‌توانید این خبر خوب را به شما بدهیم که گروه جوونه این بار هم با شما همراه است و در کنارتان هستیم تا برای شناخت خود قدم برمی‌دارید.

شما می‌توانید با مراجعه به قسمت تست‌ها در سایت جوونه و انجام تست اضطراب اجتماعی (sain) اولین قدم را برای کمک به خود بردارید تا در قدم بعدی و در صورت نیاز متخصصان گروه جوونه برای شروع راه درمانی مخصوص به شما کنارتان باشند.

همچنین برای مطالعه بیشتر در مورد اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان می توانید به منابع زیر مراجعه کنید:

SOCIAL ANXIETY IN TEENAGERS: HOW TO RECOGNIZE IT AND FIND APPROPRIATE SUPPORT – National Social Anxiety Center

Social Anxiety Disorder (Social Phobia) | Psychology Today